Załoga Muzeum Twierdzy Toruń zaprasza w środę na wykład o armatach rewolwerowych

Zobacz wideo: Broń znaleziona w konspiracyjnej skrytce przy ul. Łaziennej trafiła na wystawę w Muzeum Twierdzy Toruń.

Chcieliśmy zacząć od barwnego opisu pojedynku dwóch rewolwerowców na głównej ulicy jakiegoś amerykańskiego miasteczka na peryferiach, dodając, że takie obrazki są dobre dla dzikiego zachodu, gdy tymczasem w cywilizowanym centrum Europy można było sięgnąć po armatę rewolwerową. Zrezygnowaliśmy z tego jednak. Po pierwsze dlatego, że byłoby to trochę naciągane - w Stanach Zjednoczonych w drugiej połowie XIX wieku również były używane armaty rewolwerowe, zaś u nas chwytano za rewolwery. Przede wszystkim jednak odstąpiliśmy od tego "literackiego" wstępu, bo po co mamy wymyślać, skoro możemy sięgnąć po ciekawy opis prawdziwego wydarzenia?

"Na stokach tutejszych nowych fortyfikacyi przedsięwzięto doświadczenia z nową armatą rewolwerową - informowała "Gazeta Toruńska" w lipcu 1886 roku. - Ma ona służyć, w razie ataku na fortecę, do ostrzeliwania fos fortecznych. Armata ta wyrzuca po 10 naboji jeden po drugim, kule pękają po wyjściu z rury i dosięgają przedmiotów na 80 - 100 metrów odległości. Doświadczenia uwieńczone zostały podobno bardzo korzystnemi rezultatami".

Dziękujemy ci Kujawsko-Pomorska Biblioteko Cyfrowa, bo dzięki tobie wiemy już, kiedy w Toruniu pojawiły się armaty rewolwerowe. A jeśli ktoś nie będzie jednak ukontentowany i dalej będzie się rozglądał za opisami literackimi, ten również tam je znajdzie.

"Cztery odtyłowe działa, dwie rewolwerowe armatki systemu Hotchkissa i dwie mitralezy Gatling`sa zrobiły nagle okropne spustoszenie na tyłach oblegających, niszcząc równocześnie statki afrykańskie pozostawione w pobliży skał wybrzeża".
To fragment opowiadania "Hrabia Sandorf". Napisał je Juliusz Verne, a "Gazeta Toruńska" drukowała w odcinkach w maju 1886 roku.

O armacie rewolwerowej Hotchkiss-Gruson M1873 opowiedzą panowie Sławomir Lewandowski i Marian Chojnowski, podczas środowego spotkania w Muzeum Twierdzy Toruń. Eksperci przyjadą do Torunia z wierną kopią działka. Kopią, ponieważ żaden oryginał się w Polsce nie zachował, chociaż w samym Toruniu w 1914 roku było 98 armat rewolwerowych.

- Służyły one do flankowania fos - mówi Adam Kowalkowski z Muzeum Twierdzy Toruń. - W każdej kaponierze znajdowały się dwie takie armaty, gdyby w jednej skończyła się amunicja, ogień miała otworzyć druga, zaś obsługa pierwszej wymieniała kasetę z nabojami.

Armata rewolwerowa tego typu posiadała pięć luf obracanych przy pomocy korby. Celność czy daleki zasięg w tym przypadku nie były istotne. Kilkolufowe małokalibrowe działko było w stanie wystrzelić w ciągu minuty 80 kartaczy, pozbawieni osłony żołnierze, którym udałoby się wedrzeć do fosy któregoś z bronionych w ten sposób fortów, na opuszczenie jej o własnych siłach nie mieli szans. Zamontowane w toruńskich fortach działka pochodziły co prawda z XIX wieku, ale i tak Niemcy, zanim opuścili twierdzę w 1920 roku, wymontowali i wywieźli wszystkie.

Co ciekawe, idea dział rewolwerowych odżyła podczas II wojny światowej i w drugiej połowie XX wieku. Działające na tej zasadzie szybkostrzelne działka są do dziś stosowane w samolotach i śmigłowcach wojskowych.

Spotkania poświęcone wojskowej i wojennej historii miasta odbywają się w najmłodszej placówce Muzeum Okręgowego w Toruniu w każdą ostatnią środę miesiąca o godz. 17.30. Tak będzie również 31 stycznia, pracownicy Muzeum Twierdzy Toruń, które mieści się obok dworca autobusowego w Koszarach Bramy Chełmińskiej przy Wałach generała Władysława Sikorskiego 23, serdecznie zapraszają. Wstęp wolny.

Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu