Kopalnia w Orzeszu?

Kopalnia w Orzeszu?

Dziś brzmi to jeszcze trochę jak science fiction, ale ziszczenie się tego scenariusza jest coraz bliższe. W rejonie Orzesza może zostać wybudowana kopalnia. Byłby to pierwszy tego typu nowy zakład w Polsce od niemal 20 lat (ostatnią uruchomioną kopalnią była KWK Budryk w Ornontowicach). Do inwestycji przymierza się spółka Śląski Węgiel, wchodząca w skład grupy kapitałowej Kulczyk Investments. Pod koniec września otrzymała ona z resortu środowiska koncesję na rozpoznanie złoża i prace poszukiwacze na obszarze Orzesza.

Jerzy Markowski, prezes Śląskiego Węgla, który jako wiceminister gospodarki odpowiadał za górnictwo w rządzie Włodzimierza Cimoszewicza na razie wzbrania się jeszcze przed kategorycznym stwierdzeniem, że po rozpoznaniu złoża w Orzeszu powstanie kopalnia węgla kamiennego.

- Nie po to się jednak występuje o koncesję na rozpoznanie złoża, by nic z tym nie robić. Tym bardziej, że wywiercenie jednego próbnego otworu kosztuje ok. 1,5 miliona złotych - wylicza Markowski.

Aby można jednak rozpocząć wydobycie węgla ze złoża w rejonie Orzesza konieczne jest pozyskanie z ministerstwa tzw. koncesji eksploatacyjnej. To zaś wymaga przekonania do tego pomysłu lokalnego samorządu.

Kopalnia w Orzeszu: to jeszcze długa droga

- Przedsiębiorca i samorząd muszą się dogadać, tak aby porozumienie uwzględniało interesy obu stron, bo przecież to decyzja o konsekwencjach na wiele lat - podkreśla Tadeusz Chrószcz, wójt Marklowic i zarazem przewodniczący Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce. Jak mówi nie sposób udzielić jednoznacznej wskazówki dla władz Orzesza, którym być może przyjdzie opiniować wniosek o koncesję eksploatacyjną dla spółki dr Kulczyka.

Kopalnia w Orzeszu: korzyści i zagrożenia

- Uruchomienie kopalni niesie za sobą pewne korzyści, ale również zagrożenia - wyjaśnia Chrószcz.
Owym zagrożeniem są oczywiście szkody górnicze - wizja spękanych ulic, wodociągów i ścian w budynkach mieszkalnych stanowczo nie wzbudza niczyjego entuzjazmu.

A korzyści? Przede wszystkim nowe miejsca pracy - zarówno w samej kopalni, jak i kooperujących z nią mniejszych firmach. To także większe wpływy do gminnej kasy (czytaj: więcej pieniędzy na drogi, chodniki, place zabaw itd.) pochodzące z podatków od pracowników kopalni (prawie 40 proc. podatku od osób fizycznych zostaje w gminie), jak i opłat bezpośrednich. Jak zastrzega Tadeusz Chrószcz bilans przyszłych zysków dla gminy w dużej mierze zależy od tego, gdzie będzie ulokowana siedziba spółki.

- Gmina, gdzie taka siedziba się znajduje potrafi tytułem podatku od nieruchomości "wyciągnąć" nawet więcej niż z opłaty eksploatacyjnej - mówi Tadeusz Chrószcz. Wspomniana opłata eksploatacyjna jest już zdecydowanie mniej korzystna - to nic innego jak rekompensata za dokonane przez górnictwo zniszczenia.
- Im większy dochód, tym większa degradacja - nie pozostawia złudzeń wójt Marklowic. Trzecie miejsce na liście wpływów zajmują różnego rodzaju opłaty środowiskowe, ale one same nie są już atrakcyjne dla lokalnej społeczności.

- Jeśli ma się u siebie siedzibę firmy i pobiera się opłatę eksploatacyjna, to plusy zdecydowanie przeważają nad minusami. W przeciwnym razie trzeba solidnie przekalkulować, czy to się gminie opłaca - radzi Tadeusz Chrószcz.
Zdaniem ekspertów pod ziemią w rejonie Orzesza, Kobióra, Czerwionki - Leszczyny oraz Suszca znajdować może się nawet ponad 2,1 miliarda ton węgla (większość zasobów stanowić ma węgiel energetyczny, choć sporo ma być też węgla koksującego). Na potwierdzenie lub rozwianie tych optymistycznych szacunków spółka Śląski Węgiel ma cztery lata. W tym czasie trzeba będzie wywiercić cztery głębokie na 1000 metrów próbne odwierty, które pozwolą rozpoznać strukturę i grubość poszczególnych warstw węgla i skały. Pierwsze prace muszą się rozpocząć w ciągu najbliższych 9 miesięcy.