Sylwester w 1918 roku: Mikołów.Sylwester w 1918 roku poruszył nawet pomnik dwóch cesarzy

Sylwester w 1918 roku: Mikołów

Ostatnimi czasy zabawy sylwestrowe w powiecie mikołowskim należą (całe szczęście!) do spokojnych, ale za to historia Mikołowa zdradza kilka sylwestrowych smaczków. O spektakularną noc sylwestrową w Mikołowie zapytaliśmy Mariusza Dmetreckiego z Mikołowskiego Towarzystwa Historycznego.

W poszukiwaniu sylwestrowych ekscesów Dmetrecki sięgnął do monografii miejscowego dziejopisa Konstantego Prusa zatytułowanej " Z przeszłości Mikołowa i jego okolicy". Do jakiego roku się cofamy? - Najpierw do 12 maja 1907, bo to wtedy dokonano odsłonięcia pomnika cesarzy pruskich na mikołowskim rynku, inne źródła podają, że mógł to być też 1918 rok - mówi Mariusz Dmetrecki. Z relacji dziejopisa wynika, że w uroczystości odsłonięcia pomnika uczestniczyło wielu gości.

- Pomnik dwóch cesarzy był wtedy jedynym świeckim pomnikiem w Mikołowie. Według zaakceptowanego przez Zarząd Miasta projektu składał się on z trzech połączonych cokołów, z których środkowy był dużo wyższy i na jego szczycie znajdowała się rzeźba pruskiego orła. Na bocznych cokołach ustawiono popiersia Wilhelma I oraz Fryderyka III. Oficjalnie pomnik nazwano "Zwei-Kaiserdenkmal" - opowiada nam Mariusz Dmetrecki i przechodzi do sedna sylwestrowej opowieści.

- Po zakończeniu działań wojennych, na skutek napływających informacji z Wielkopolski o zamiarze zerwania związków państwowych tegoż regionu z Rzeszą w drugiej połowie grudnia 1918 roku powstała w mieście Polska Organizacja Wojskowa. Tworzyli ją mikołowianie o propolskich poglądach, którzy postanowili pokazać swe niezadowolenie z zamiaru pozostawienia miasta w granicach państwa niemieckiego. Obywatele pośród których znajdowali się przyszli znani powstańcy śląscy postanowili, że w wieczór sylwestrowy, 31 grudnia tegoż 1918 roku zniszczą monument, będący w ich odczuciu świadectwem niemieckości i germanizacji. Udało się obalić symbol niemieckości?

Mikołowianie w sylwestrową noc 1918 roku poruszyli... samych cesarzy

- Aby dopiec wiwatującym o północy w sylwestrową noc Niemcom, strącono (po nakłonieniu nocnego stróża do wejścia na kilka kieliszków do restauracji), z bocznych cokołów popiersia cesarzy. Pruski orzeł znajdujący się na centralnym cokole został w tej akcji nie naruszony i uległ likwidacji dopiero po przejęciu administracji przez polskie władze. Akcja ta całkowicie zepsuła panujący wówczas pośród miejscowych Niemców błogi nastrój. Ponadto była pierwszym symptomem mającego nastąpić niebawem I powstania. Przed pierwszą rocznicą III Powstania Śląskiego na tym właśnie najwyższym obelisku umieszczono polskie godło z napisem poniżej: "Polska - ojczyzną naszą". Pod koniec lat trzydziestych XX wieku (1929 rok), istniał projekt przekształcenia tego pomnika w miejsce upamiętnienia osoby Karola Miarki. Projektu tego nie zrealizowano i pomnik rozebrano po 1931 roku - kończy sylwestrową opowieść Dmetrecki.